فعل معلوم و مجهول:  :Active and Passive Voice

q

فعل معلوم: Active Voice:

فعل معلوم:

فعل معلوم،  فعلی است که در آن، فاعل، مبتدای جمله بوده،  فاعل آن معین و معلوم باشد و به فاعل نسبت داده شود.

مثال:

 در را باز می کنم. I open the door.

 

فعل مجهول: Passive Voice:

فعل مجهول:

فعل مجهول، فعلی است که در آن، مفعول، مبتدای جمله است، فاعل آن نامعلومبوده و فعل به مفعول نسبت داده شود.(مفعول جای فاعل نشسسته است.)

مثال:

در باز می شود. The door is opened.

اگر به دو جملۀ بالا توجه شود، در جملۀ اول، I، فاعل فعل open است که به صورت معلوم به کار رفته است، ولی در جملۀ دوم the door فاعل نمی باشد، بلکه مفعول اصلی فعل open است. در فعل معلوم، گوینده منظورش بیان صریح فاعل است؛ ولی در مجهول، منظور گوینده بیان صریح مفعول است. در هر حال، در مجهول، منظور گوینده، تأکید روی مفعول و شناساندن آن است. در جملات مجهول گاهی فاعل را در انتهای جمله ذکر می کنند.

باید به این نکته توجه داشت که افعال لازم چون مفعول ندارند، نمی توانند به صورت مجهول در آیند.

مثال:

بچه گریه می کند. A baby cries.

در جلۀ فوق  فعل cry، فعل لازم بوده و جمله نمی تواند به مجهول تبدیل شود.

چگونگی تبدیل جملۀ معلوم به مجهول:

جای مفعول را با فاعل عوض میکنند.

زمان فعل معلوم را تعیین کرده، متناسب با آن از فعل to be استفاده می کنند.

اسم مفعول فعل اصلی جملۀ معلوم را پس ار فعل to be می افزایند.

جای قیدها تغییر نمی کند و صفت با اسم خود همراه است.

می توان فاعل را در انتهای جمله پس از حرف اضافۀ by به کار برد در این صورت فاعلی که پس از by به کار می رود در صورتی که اسم باشد،  تغییر نمی کند ولی آگر ضیر فاعلی باشد، به ضمیر مفعولی تبدیل میشود.

در زمان های استمراری بعد از فعل to be (یا مشتقات آن) از لفظ being (نشانۀ استمرار) استفاده می شود.

خواندن گرامر به صورت مرسوم بر حافظه ی خودآگاه شما تاثیر میگذارد. اما برای داشتن یک مکالمه ی خوب، بایستی گرامر در حافظه ی ناخودآگاه شما نیز ثبت شده باشد. برای همین پیشنهاد میکنم که تکنیک سایه، و استراتژی های تقویت مکالمه را روی مطالب صوتی، علی الخصوص داستان های انگلیسی پیاده سازی نمایید تا گرامر را ناخودآگاه نیز یاد بگیرید.

برای این کار، یکی از بهترین منابع موجود اپلیکیشن اندروید زبانشناس است که امکانات مناسبی در این زمینه دارد.

اکنون برای مثال، جمله ای را در هر یک از زمان ها، در شکل معلوم و سپس در شکل مجهول بررسی می نماییم:

زمان حال ساده:

مثال:

مجهول معلوم
A letter is written. I write a letter.
نامه ای نوشته می شود. نامه ای می نویسم.

زمان حال استمراری:

مثال:

مجهول معلوم
A letter is being written. I am writing a letter.
نامه ای در حال نوشته شدن است. در حال نوشتن نامه ای هستم.

 زمان حال کامل (ماضی نقلی):

مثال:

مجهول معلوم
 A letter has been written.  I have written a letter.
 نامه ای نوشته شده است. نامه ای نوشته ام.

زمان حال کامل استمراری:

مثال:

مجهول معلوم
 حالت مجهول ندارد.  I have been writing a letter.
نامه ای در حال نوشتن می باشد.  در حال نوشتن نامه ای می باشم.

زمان گذشتۀ ساده:

مثال:

مجهول معلوم
A letter was written.   I wrote a letter.
نامه ای نوشته شد. نامه ای نوشتم.

زمان گذشتۀ استمراری:

مثال:

مجهول معلوم
 A letter was  being written.  I was writing a letter.
نامه ای در حال نوشته شدن بود. درحال نوشتن نامه ای بودم.

زمان گذشتۀ کامل (ماضی بعید):

مثال:

مجهول معلوم
 A letter had been written.  I had written a letter.
نامه ای نوشته شده بود. نامه ای نوشته بودم.

زمان گذشتۀ کامل استمراری:

مثال:

مجهول معلوم
 حالت مجهول ندارد.  I had been writing a letter.
   در حال نوشتن نامه ای بودم.

زمان آیندۀ ساده:

مثال:

مجهول معلوم
 A letter will be written.  I shall write a letter.
نامه ای نوشته خواهد شد.  نامه ای خواهم نوشت.

زمان آیندۀ استمراری:

مثال:

مجهول معلوم
 A letter will be being written.  I shall be writing a letter.
نامه ای در حال نوشته شدن خواهد بود.  در حال نوشتن نامه ای خواهم بود.

زمان آیندۀ کامل:

مثال:

مجهول معلوم
 A letter will have been written.  I shall have written a letter.
 نامه ای نوشته شده است.  نامه ای نوشته ام.

زمان آیندۀ کامل استمراری:

مثال:

مجهول معلوم
حالت مجهول ندارد. I shall have been writing a letter.
   در حال نوشتن نامه ای خواهم بود.

زمان آینده در گذشتۀ ساده:

مثال:

مجهول معلوم
A letter would be written. I should write a letter.
 نامه ای نوشته خواهد شد.  نامه ای خواهم نوشت.

زمان آینده در گذشتۀ استمراری:

مثال:

مجهول معلوم
 A letter would be being written.  I should be writing a letter.
 نامه ای در حال نوشته شدن خواهد بود.   در حال نوشتن نامه ای خواهم بود.

زمان آینده در گذشتۀ کامل:

مثال:

مجهول معلوم
 A letter would have been written. I should have written a letter.
  نامه ای نوشته شده است.   نامه ای نوشته ام.

زمان آینده در گذشتۀ کامل استمراری:

مثال:

مجهول معلوم
 حالت مجهول ندارد.  I should have been writing a letter.
    در حال نوشتن نامه ای خواهم بود.

 در صورتیکه فاعل برای شنونده مهم باشد، لازم است که بعد از حرف اضافۀ by، در جمله به کار رود.

جان به وسیلۀ یک  گرگ کشته شد. John was killed by a wolf.

در جملۀ فوق عامل کشته شدن جان برای شنونده اهمیت دارد، لذا لازم است فاعل جمله که a wolf می باشد، بعد از حرف اضافۀ by، به کار رود.

 

 در صورتیکه برای تأکید، مفعول در آغاز جمله قرار گیرد، لازم است حتماً فاعل را برای شناساندن، در انتهای جمله به کار برد.

مثال:

این نمایشنامه به وسیلۀ شکسپیر نوشته شده است. This play has been written by Shakespeare.

در صورتیکه فاعل برای شنونده اهمیت نداشته یا اساساً تقش مهمی نداشته باشد، لازم نیست فاعل بعد از by در آخر جمله به کار رود.

 

مثال:

دانشجویان در اغلب کشورها این داستان را خوانده اند. (معلوم) students have read this novel in most of the countries.
این داستان در اغلب کشورها خوانده شده است. (مجهول) This novel has been read in most of the countries.

در جملۀ دوم (مجهول)، چون فاعل، students زیاد مورد توجه نیست، لذا در حالت مجهول ، در آخر جمله قرار نگرفته است.

 

طرز تبدیل جملۀ امری معلوم به امری مجهول:

در تبدیل فعل امر معلوم به مجهول از فعل let به شکل زیر،  استفاده می گردد.

اسم مفعول + be + مفعول + Let

مثال:

فیلم را ببینید. (معلوم) See the picture.
فیلم دیده شود. (مجهول) Let the picture be seen.
جعبه را بلند کنید. (معلوم) Lift the box.
جعبه بلند شود. (مجهول) Let the box be lifted.

 

در جملاتی که افعال مخصوص در آنها به کار رفته، حالت مجهول با افزودن فعل be یا to be بعد از افعال مخصوص و اسم مفعول فعل اصلی ساخته می شود.

من باید این کتاب را بخوانم. (معلوم) I must read this book.
این کتاب باید خوانده شود. (مجهول) This book must be read.
شما باید امشب او را ببینید. (معلوم) You ought to see him tonight.
او باید امشب دیده شود. (مجهول) He ought to be seen tonight.

برای تبدیل جملات مجهول به معلوم، بر عکس قواعد فوق عمل می شود؛ یعنی با حذف حرف اضافۀ by فاعل را در ابتدای جمله قرار می دهند و در صورتی که به شکل ضمیر باشد، حالت فاعلی به آن می دهند، فعل to be و یا مشتقات آن را حذف می کنند، متناسب با زمان جمله ( که از زمان to be تشخیص داده می شود)، فعل جملۀ معلوم را می سازند و بالاخره مبتدا را به جای مفعول قرارمی دهند. به جمله های زیر توجه کنید.

    مثال:

او توسط پدرش تنبیه شد. (مجهول) He was punished by his father.
پدرش او را تنبیه کرد. (معلوم) His father punished him.

طرز تبدیل جملات سؤالی از حالت معلوم به مجهول:

اگر جملۀ معلوم با کلمۀ who آغاز شده باشد، who از جمله حذف شده و به جای آن از کلمۀ by whom استفاده می گردد، سپس، متناسب با با زمان فعل معلوم، از شکل صحیح فعل to be استفاده شده و بعد از آن از مفعول و بالاخره از اسم مفعول فعل مورد نظر، استفاده می گردد.

مثال:

چه کسی کتاب را برد؟ (جملۀ معلوم) Who took the book?
به وسیلۀ چه کسی کتاب برده شد؟ (جملۀ مجهول) By whom was the book taken?

اگر جملۀ معلوم با کلمۀ whom آغاز شود، whom از جمله حذف شده و کلمۀ who جایگزین آن میگردد و سپس متناسب با زمان فعل معلوم، از شکل صحیح فعل to be استفاده شده و بالاخره اسم مفعول فعل مورد نظر را به آن می افزایند.

مثال:

چه کسی را دیدید؟ (جملۀ معلوم) whom did you see?
چه کسی دیده شد؟ (جملۀ مجهول) who was seen?

اگر جملۀ معلوم با what آغاز شود، در شکل مجهول what تغییر نمی کند، سپس متناسب با زمان فعل معلوم، از شکل صحیح فعل to be استفاده شده و بالاخره اسم مفعول مورد نظر را به آن می افزایند. 

مثال:

 چه  نوشته اید؟ (جملۀ معلوم) What have you written?
 چه نوشته شده است؟ (جملۀ مجهول) What has been written?

اگر در آغاز جملۀ معلوم یکی از کلمات when، where، whose، how، why باشد، جمله مانند مورد what به مجهول تبدیل می شود.

مثال:

کجا را بازدید خواهید کرد؟ (جملۀ معلوم) Where will you visit?
کجا بازدید خواهد شد؟ (جملۀ مجهول) Where will be visited?
چرا آن کار را انجام داده بودید؟ (جملۀ معلوم) Why had you done that work?
چرا آن کار انجام شده بود؟ (جملۀ مجهول) Why had that work been done?

اگر جملۀ سؤالی با یکی از افعال مخصوص، آغاز شده باشد، در حالت مجهول، مفعول همیشه پس از فعل مخصوص قرار گرفته، اسم مفعول فعل در آخر جمله به کار می رود.

مثال:

رمانت را نوشتی؟ (جملۀ معلوم) Did you write your novel?
رمانت نوشته شد؟ (جملۀ مجهول) Was your novel written?

نکات سودمند و مهم در بارۀ فعل مجهول:

مصدر مجهول با کمک فعل to be و اسم مفعول ساخته  می شود.

مثال:

خوانده شدن to be read تمام شدن to be finished
نوشته شدن to be written دیده شدن to be seen

افعالی که دارای دو مفعول شخصی و غیر شخصی هستند، در مجهول، می توان هر کدام از مفعول ها را جانشین فاعل کرد، ولی معمولاً مفعول شخصی یا غیر مستقیم بیشتر جانشین فاعل می شود.

مثال:

کسی به او جایزه داد. (جملۀ معلوم) someone gave her a prize.
به او جایزه داده شد. (جملۀ مجهول) این حالت معمول تر است. She was given a prize.
جایزه ای به او داده شد. (جملۀ مجهول) A prize was given to her.

به دنبال فعل مجهول معمولاً  مصدر با to به کار می رود و تنها فعل let از این قانون مستثنی می باشد.

مثال:

او ما را وادار کرد که کار کنیم. (جملۀ معلوم) He made us work.
ما وادار به کار کردن شدیم. (جملۀ مجهول) We were made to work.
آنها را دیدیم که خارج شدند. (جملۀ معلوم) we saw them go out.
آنها هنگام بیرون رفتن دیده شدند. (جملۀ مجهول) They were seen to go out.
آنها به ما اجازه دادند که برویم. (جملۀ معلوم) They let us go.
به ما اجازه داده شد که برویم. (جملۀ مجهول) We were let go.

قید حالت معمولاً  در جملات مجهول بعد از فعل to be و قبل از اسم مفعول فعل اصلی قرار می گیرد.

مثال:

نامه با دقت نوشته شد. The letter was carefully written.

افعالی که مفهوم احتیاج و لزوم را می رسانند بهتر است به دنبال آنها به جای مصدر مجهول، اسم مصدر به کار برده شود.

مثال:

اتاق نیاز به نقاشی دوباره دارد. The room needs repainting.
اتاق نیاز به نقاشی دوباره دارد. The room needs to be repainted.

موارد کاربرد فعل مجهول:

در مواقعی که در جمله، مفعول بیشتر از فاعل مورد نظر باشد.

مثال:

قاتل بالای دار رفت. The murderer was hanged.

هنگامی که مبتدای جملۀ معلوم، بی اهمیت بوده و یا معلوم و مشخص نیاشد.

مثال:

می گویند که او بیمار است. It is said that he is ill.

وقتی که فاعل فعل جمله معلوم نباشد.

مثال:

او به بیمارستان برده شده است. He has been taken to hospital.

در مواردی که گوینده، به دلایلی نخواهد فاعل را ذکر کند.

مثال:

مطلع شدم که شما به نیویورک خواهید رفت. I was informed that you would leave for New York.

 

خود را با یک کلیک تست کنید!

تست مبحث جملات معلوم و مجهول

منابع و مآخذی که در تهیه و تدوین بخش دستور زبان (گرامر) مورد استفاده قرار گرفته است: References: